Met de komst van de Omgevingswet worden 26 wetten gebundeld in één wet en vier besluiten. Het doel is om de regels voor ruimtelijke ontwikkelingen te vereenvoudigen en overzichtelijk samen te brengen. Daarbij is het streven om zoveel mogelijk op decentraal niveau te regelen. Er wordt ook gestreefd naar snellere besluitvorming en de mogelijkheden om meer maatwerk te kunnen bieden. De Omgevingswet bestaat voor 20% uit het wijzigen van de regels en voor 80% beoogt het een cultuurverandering. In dit artikel leggen we de focus op de regels die gaan wijzigen.
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet wordt gesproken over ‘de fysieke leefomgeving’ en niet meer over ‘een goede ruimtelijke ordening’. Dit betekent dat het omgevingsplan (het toekomstige bestemmingsplan) regels kan bevatten die over heel de fysieke leefomgeving gaan en niet enkel regels die betrekking hebben op ‘een goede ruimtelijke ordening’. Onderwerpen zoals gezondheid en omgevingsveiligheid in de brede zin van het woord zullen aan bod komen bij het doorlopen van een procedure.
Als gevolg van de inwerkingtreding van de Omgevingswet is sprake van één omgevingsplan per gemeente in plaats van meerdere bestemmingsplannen. Daarnaast zal een aantal procedures wijzigingen en komen te vervallen. In beginsel zal voor een omgevingsvergunning de reguliere procedure van toepassing zijn. Hierbij komt de lex silencio positivo (vergunning van rechtswege) te vervallen. In enkele gevallen zal een uitgebreide procedure gevolgd moeten worden. Bijvoorbeeld wanneer het omgevingsplan wordt gewijzigd of wanneer de uitgebreide procedure expliciet voor een ontwikkeling van toepassing is verklaard.
De coördinatieregeling zoals deze in de Wet ruimtelijke ordening is opgenomen zal mogelijk in een andere vorm terugkomen. Naast deze regeling is het ook van belang dat de wijzigingsbevoegdheden en uitwerkingsregels die onder de huidige wetgeving zijn opgenomen in bestemmingsplannen komen te vervallen. Dit betekent dat het niet meer mogelijk is om een wijzigingsplan of uitwerkingsplan op te stellen, aangezien voor wijzigingsbevoegdheden en uitwerkingsverplichtingen geen sprake is van een overgangsregeling.
Participatie
Participatie door belanghebbenden (zoals omwonenden) is een belangrijk onderwerp onder de reikwijdte van de Omgevingswet. Voor initiatiefnemers is het verplicht om bij indiening van een aanvraag aan te geven óf participatie heeft plaats gevonden, en zo ja: op welke manier. Het is daarmee niet in alle gevallen een indieningsvereiste. De verwachting is echter dat veel gemeenten hier wel om zullen vragen en/of dit in beleid zullen vastleggen. Daarnaast is het bij een wijziging van het omgevingsplan (dus geen aanvraag voor een omgevingsvergunning) wel verplicht om belanghebbenden te laten participeren. Veel gemeentes sorteren nu al voor op de Omgevingswet als het gaat om participatie. Het is daarom raadzaam om tijdig na te denken over een passende vorm van particiaptie. Dat is maatwerk per project.
Contact
Mocht u vragen hebben over de Omgevingswet dan wel over de huidige procedures, dan horen we het graag. Neem hiervoor contact op met Aaron Groeneveld (0625224742) of Erik-Jaap Scheer (0646018067).
1 april 2021